Wolność i „wola narodu”. Mniejszości w polskiej demokracji nieliberalnej to temat webinarium naukowego, na które w czwartek, 29 kwietnia zaprasza na kanale Youtube Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W dyskusji wezmą udział: Rzecznik Praw Obywatelskich prof. SWPS dr hab. Adam Bodnar, wiceprezeska „Forum Dialogu”, red. „Tygodnika Powszechnego” Zuzanna Radzik oraz naukowcy z UW i UAM. Organizatorem wydarzenia jest Zakład Najnowszej Historii Politycznej WNPiD UAM. Adres webinarium: https://youtu.be/JvOzALZnBlE).
Uczestnicy webinarium, dysponując własnymi doświadczeniami w pracy i udziale w życiu publicznym, podejmą temat sytuacji i roli mniejszości w przestrzeni społecznej i politycznej demokracji nieliberalnych, szczególnie Polski.
Organizatorzy tak zapowiadają dyskusję:
Funkcjonowanie grup i społeczności mniejszościowych jest dobrym instrumentem umożliwiającym ocenę rzeczywistości politycznej i społecznej. Stosunek do mniejszości zawsze był, jest i będzie probierzem demokracji.
Absolutne rządy większości, bez uwzględniania interesów mniejszości, oznaczają, że system demokratyczny traci swe cechy konstytutywne i staje się fasadą, poza którą ukrywane są rozmaite formy autorytaryzmu. Bywa tak nawet wówczas, gdy takie rządy posiadają demokratyczną legitymację.
Szeroko rozumiany krąg cywilizacji i kultury europejskiego Zachodu, do którego należy także Polska, stoi dziś przed wieloma wyzwaniami. Przemiany kultury politycznej europejskich społeczeństw, spowodowane rozmaitymi czynnikami (pandemia, terroryzm, migracje, ekspansja narodowego populizmu, rozwarstwienie społeczno-ekonomiczne i rozmaite formy wykluczenia), stawiają pod znakiem zapytania dalsze trwanie klasycznego modelu zachodniej demokracji liberalnej.
Mniejszości, ich prawa, formy obecności w życiu publicznym i ekspresji własnych narracji, coraz wyraźniej stają się problemem, widocznym szczególnie w tych państwach i społeczeństwach europejskich, które odchodzą od modelu demokracji liberalnej. Jest to widoczne np. na Węgrzech i w Polsce.
Mniejszości stają się instrumentem politycznej gry zmierzającej do konstruowania lęku społecznego owocującego „ucieczką od wolności” – społeczną skłonnością do akceptowania ograniczania kolejnych swobód i wolności. W imię utrzymania „bezpieczeństwa”, zanikają instytucje i formy społecznych zachowań typowe dla demokracji liberalnej, a mniemana „wola narodu” zaczyna zastępować prawa obywatelskie.
Program webinarium:
10.00 – 10.20 Otwarcie webinarium, Rektor UAM prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska, Prorektor UAM prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas, Dziekan WNPID prof. dr hab. Andrzej Stelmach
10.20 – 10.30 Przedstawienie założeń debaty, prof. UAM dr hab. Paweł Stachowiak
- 30 – 11.20 Dyskusja panelowa
Prof. UW dr hab. Michał Bilewicz, Uniwersytet Warszawski
Prof. SWPS dr hab. Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich, SWPS
Prof. dr hab. Anna Potyrała, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Red. Zuzanna Radzik, Wiceprezeska „Forum Dialogu”, „Tygodnik Powszechny”
Prof. dr hab. Anna Wolff-Powęska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
11.20 – 13.00 Dyskusja z udziałem uczestników spotkania
Spotkanie poprowadzi prof. UAM dr hab. Paweł Stachowiak.
anka