Projekt budżetu na 2022 rok jest już gotowy. Miasto nadal będzie chronić ważne dla poznaniaków i poznanianek inwestycje. Będzie to jednak wyjątkowo trudne zadanie: przez Polski Ład Poznań straci aż 259 mln zł. Pierwsze czytanie dokumentu miało miejsce na wtorkowej sesji rady miasta.
Projekt budżetu na 2022 rok tworzony był w warunkach dużej niepewności związanej nie tylko z pandemią COVID-19. Na jego kształt ogromny wpływ miał przede wszystkim tzw. Polski Ład, czyli pakiet uchwalonych przez sejm ustaw, które wprowadzają liczne zmiany w rozliczaniu podatków.
Polski Ład wyzwaniem dla miasta
Tylko w przyszłym roku przez te zmiany Poznań straci aż 259 mln zł. Rząd zapewnia, że zrekompensuje samorządom utracone pieniądze – w przypadku Poznania jednorazowa dopłata miałaby wynosić 136 mln zł. To jednak pokryje tylko połowę strat w 2022 roku.
W kolejnych latach będzie jeszcze trudniej. Nawet po wprowadzeniu przez rządzących od 2023 roku kolejnej rekompensaty, tzw. nowej części subwencji ogólnej, szacuje się, że Poznań dostanie dodatkowe 20-50 mln zł. To oznacza, że rządowa pomoc pokryje tylko jedną piątą strat.
Problemem jest również galopująca inflacja. Zgodnie z oficjalnym komunikatem GUS w październiku wyniosła ona 6,8%. Ale już za energię elektryczną miasto będzie musiało w przyszłym roku zapłacić aż 71 procent więcej. Jeśli dodać do tego rosnącą cenę pieniądza na rynku (stawka WiBOR3M) – to tylko te dwa czynniki oznaczają dla przyszłorocznego budżetu co najmniej 65 mln zł dodatkowych wydatków bieżących.
Nie można też zapomnieć o cały czas trwającej epidemii COVID-19 i jej skutkach dla budżetu miasta. Szczególnym wyzwaniem jest powrót do liczby pasażerów komunikacji zbiorowej sprzed pandemii – ich mniejsza liczba sprawia, że dochody z biletów również maleją. Jednocześnie miasto wciąż ponosi dodatkowe wydatki związane ze zwalczaniem oraz zapobieganiem pandemii.
Mimo tych utrudnień miasto będzie w jak największym stopniu chronić zaplanowane inwestycje. Dzięki temu będzie można tylko wykorzystać zdobyte już dofinansowania z UE, ale także łagodzić negatywne skutki pandemii dla lokalnych przedsiębiorców.
–Projektowanie budżetu przy tak dużej niepewności, podczas wciąż trwającej epidemii COVID-19 oraz przy wyraźnie rosnących kosztach funkcjonowania Miasta jest szczególnym wyzwaniem – podkreśla Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. – Musimy mądrze gospodarować pieniędzmi, by uchronić miasto od zapaści finansowej. Jestem przekonany, że to nam się uda, choć zadanie będzie trudne.
Poznań zaciska pasa
Dochody budżetu miasta zaplanowano na 4,4 mld zł – to nieco mniej, niż w aktualnym planie na 2021 rok. W tej kwocie mieszczą się dochody bieżące (4,1 mld zł) oraz majątkowe (347 mln zł). Z kolei na wydatki zaplanowano 5 mld zł, czyli o prawie 7% mniej niż rok temu. W tym na wydatki bieżące Poznań wyda 3,9 mld zł, a na wydatki majątkowe, czyli inwestycje – niemal 1,1 mld zł. To o ponad jedną piątą mniej, niż zaplanowano w ubiegłym roku.
Projekt budżetu na 2022 rok zakłada również deficyt w wysokości 569 mln zł, co wynika bezpośrednio z wielkości kwot zaplanowanych na inwestycje.
W strukturze wydatków budżetu dominują trzy grupy. Najwięcej – ponad 1,46 mld zł – miasto wyda na drogi i komunikację zbiorową. To o niemal 9 proc. mniej w porównaniu z planem tegorocznym. Niemal identyczne, jeśli chodzi o wielkość, będą wydatki na oświatę: również wyniosą ponad 1,45 mld zł. Ponad 658 mln zł Poznań wyda na politykę społeczną, zdrowotną i rodzinną, a 424 mln zł zaplanowano na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska.
Najważniejsze inwestycje
W przyszłości rozpoczynanie dużych inwestycji będzie dodatkowo utrudnione. Unia Europejska będzie dofinansowywać tylko 70 proc.ich kosztów, nie 85 proc, jak dotychczas, ponieważ wielkopolska zakwalifikowała się do tzw. regionów przejściowych. To oznacza, że miasto musi zapewnić więcej pieniędzy na tzw. wkład własny. Aby to zrobić, musi w kolejnych latach zwiększać tzw. nadwyżkę operacyjną – czyli pulę pieniędzy, którą może przeznaczyć właśnie na inwestycje. Będzie to możliwe tylko pod warunkiem ograniczania wzrostu wydatków bieżących.
Mimo tych trudności na 2022 rok zaplanowano liczne inwestycje drogowe. Ponad 110 mln zł miasto przeznaczy na kontynuację “programu Centrum” – czyli przebudowy tras tramwajowych w ul. Św. Marcin, Fredry, Mielżyńskiego, 27 Grudnia, pl. Wolności, Towarowej oraz budowę torowiska na ul. Ratajczaka. Ponad 58 mln zł pochłonie budowa trasy na Naramowice, a ponad 8,5 mln zł – przebudowa ul. Kolejowej. Budowa węzła Nowa Naramowicka to wydatek ponad 91,6 mln zł. Ponad 57 mln zł przeznaczono w projekcie budżetu na rewaloryzację płyty Starego Rynku.
Poza wielkimi inwestycjami przez cały rok powstawać będą mniejsze, ale równie ważne dla poznanianek i poznaniaków. Na przebudowę ulic gminnych w budżecie zaplanowano ponad 55 mln zł, a na nowe chodniki – niemal 10 mln zł.
Sporo pieniędzy Poznań wyda na inwestycje związane z ochroną środowiska. Ponad 14 mln zł zaplanowano na kanalizację deszczową i niezbędne odwodnienie na osiedlu Kiekrz, a za ponad 5 mln zł budowane i modernizowane będą miejskie parki i zieleńce. Na ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu miasto chce przeznaczyć aż 23 mln zł.
Nie zabraknie również inwestycji w sport. W projekcie budżetu znalazło się ponad 5,4 mln zł na modernizację obiektów na Golęcinie czy obiektów KS Warta Poznań (niemal 6,7 mln zł).
Ponad 20,6 mln zł miasto przeznaczy na inwestycje w szkołach podstawowych, a kolejne 5,3 mln zł – w liceach. To pieniądze m.in. na budowę szkoły na Strzeszynie, remonty budynków, modernizacje boisk sportowych i sal gimnastycznych.
W planie budżetu znalazły się również pieniądze na remont w miejskim szpitalu im. F. Raszei czy zapewnienie właściwej infrastruktury technicznej w szpitalu im. J. Strusia. Ponad 11 mln zł pochłonie rozbudowa Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego i Rehabilitacji Medycznej – przy ul. Mogileńskiej 42 o nowe skrzydło. Zaplanowano także remonty domów pomocy społecznej.
Realizacja budżetu będzie wymagała stałego monitorowania i sporej dyscypliny. Jego projekt na 2022 rok można znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej: bip.poznan.pl Miejscy radni zajmą się dokumentem również podczas kolejnych sesji.
anka