Marszałek Marek Woźniak, inicjator wydania „Encyklopedii Powstania Wielkopolskiego 1918-1919”, zaprasza we wtorek na prezentację tej po raz pierwszy tak kompleksowo opracowanej publikacji na temat największego zwycięskiego wielkopolskiego zrywu wolnościowego. Spotkanie z architektami „Encyklopedii…” odbędzie się w Sali Prasowej nr 323 III p. w budynku Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego przy al. Niepodległości 34 w Poznaniu.
Mamy ją – do Urzędu Marszałkowskiego przyjechały egzemplarze tego unikatowego wydawnictwa, na które dziesiątki lat czekały tysiące Wielkopolan, a zwłaszcza potomkowie tych, którzy walczyli i oddali życie w latach 1918-1919 za polskość Wielkopolski.
„My, Wielkopolanie, potrzebowaliśmy tej encyklopedii. Tak bardzo, jak cała Polska potrzebowała rzetelnej informacji o tym powstaniu. Te 100 lat, które upływają od momentu, gdy w Poznaniu w grudniowe popołudnie 1918 roku padł pierwszy strzał, będący początkiem zbrojnej walki o polskość Wielkopolski, pozwoliły obejrzeć tę walkę z dystansu i z każdej strony. A przede wszystkim ocenić jej znaczenie dla narodu i państwa, jego kształtu, rozmiarów i pozycji na mapie Europy” – napisał Marszałek Marek Woźniak we wstępie do „Encyklopedii…”.
Bohaterem konferencji będzie oczywiście „Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919”, którą wydało Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, instytucji kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Mówić zaś o niej samej i pracy nad nią będą Lena Bednarska – była już dyr. WBPiCAK w Poznaniu, za której kadencji została wykonana większość prac nad tą pionierską publikacją, historycy – prof. Janusz Karwat i dr Marek Rezler, redaktorzy merytoryczni i jednocześnie współautorzy „Encyklopedii…” oraz Tadeusz Musiał, Prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919.
Głosy o tym, że powstanie potrzebuje solidnego, syntetycznego opracowania, pojawiały się już dawno. Zwłaszcza że to jeden z nielicznych zwycięskich zrywów w historii Polski, który przyniósł realne zdobycze narodowi. Tymczasem silna pamięć o nim funkcjonowała praktycznie jedynie w Wielkopolsce. Setna rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego stała się doskonałą okazją do upowszechnienia wiedzy o nim w całej Polsce i jego uczczenia m.in. przez przygotowanie publikacji godnej tego wydarzenia, jego uczestników i samego jubileuszu.
Idea zakiełkowała w 2013 roku, kiedy obchodziliśmy 95. rocznicę wybuchu Powstania, decyzja zapadła rok później, a w kolejnym prace ruszyły pełną parą.
Ile kosztowało powstanie, kto w nim walczył, ilu było ochotników, czy byli wśród jego żołnierzy cudzoziemcy, osoby duchowne, czy powstanie ma swoje bohaterskie kobiety? To zaledwie kilka z kilkuset pytań, na które odpowiedzi szukało 51 autorów – historyków i regionalistów z całej Wielkopolski, ale także prawników, duchownych, lekarzy, ekonomistów i działaczy gospodarczych. Odpowiedzi znalazły się w ponad 700 artykułach, hasłach i biogramach. Encyklopedia zawiera też 50 map i szkicowników, 130 zdjęć i ilustracji, nie licząc tablic czy kalendariów, które złożyły się na powstanie ponad 500-stronicowej księgi, będącej szeroką panoramą Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
Zleceniodawcą „Encyklopedii…”, do którego trafi też cały pierwszy nakład i który sfinansował przedsięwzięcie, jest Samorząd Województwa Wielkopolskiego.
Anna Parzyńska-Paschke