Już latem mieszkańcy Poznania i regionu będą mogli odwiedzić Centrum Szyfrów Enigma – nowoczesną placówkę, która przybliży sekrety kryptologii i przypomni niezwykłą historię polskich matematyków. W budynku trwają intensywne prace remontowe, a wnętrze gmachu zmienia się w oczach.
Centrum Szyfrów Enigma zlokalizowane będzie w budynku Collegium Martineum, przy skrzyżowaniu ulic Św. Marcin i Kościuszki. Jeszcze przed wojną, zanim powstała tam siedziba Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, znajdował się w tym miejscu oddział biura szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Pracowali w nim Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski – matematycy, którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej. Za budowę CSE odpowiedzialne jest konsorcjum firm: Atrem, Firma Budowlana Dota oraz New Amsterdam. We wtorek, 6 października, Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania, zaprosił Marka Woźniaka, marszałka województwa wielkopolskiego, do wnętrza budynku, by razem przyjrzeć się postępom prac.
– Centrum Szyfrów Enigma będzie czymś więcej niż muzeum – podkreśla Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. – Chcemy w nim pokazać historię kryptologii w przystępny sposób. Opowiedzieć, jak łamanie niemieckiego szyfru zaczęło się w Poznaniu, jakimi narzędziami posługiwali się nasi bohaterowie: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski oraz jak ich osiągnięcia przełożyły się na skrócenie drugiej wojny światowej.
Pokażemy również, jakie jest współczesne wykorzystanie osiągnięć kryptologii w cyfryzacji. Zależy nam na tym, by Centrum Szyfrów Enigma było miejscem, które nie tylko pokazuje przeszłość, ale i wskazuje przyszłość.
W ramach inwestycji modernizowane są wnętrza gmachu. Oprócz ich nowej aranżacji i remontu instalacji zostanie również poprawiona jego dostępność dla osób z niepełnosprawnościami.
– Zapowiada się, że to miejsce będzie bardzo interesującą opowieścią o tym, jak doszło do deszyfrowania niemieckiej maszyny Enigma – mówi Marek Woźniak, marszałek województwa wielkopolskiego. – Cała narracja tej wystawy ma wprowadzać ludzi – nie tylko tych młodszych – w arkana trudnej sztuki deszyfrażu, w całą historię tego, jak od początku ludzkości starano się szyfrować dane i jakie metody walki z tymi barierami dostępu do informacji przyjmowano.
Równolegle do robót budowlanych trwają prace związane z przygotowaniem ekspozycji.
– Przede wszystkim chcemy opowiedzieć o tym, co się wydarzyło w Poznaniu – o zorganizowanym tu kursie łamania szyfrów, o którym rzadko się wspomina, a który był przecież rewolucją w kryptologii – podkreśla Szymon Dąbrowski, konsultant merytoryczny Centrum Szyfrów Enigma. – My również zaprosimy naszych gości do kursu szyfrów – każdy będzie mógł spróbować swoich sił w łamaniu kodów.
Druga część wystawy poświęcona będzie Enigmie. Opowiemy o maszynach służących do walki z jej szyfrem oraz o sztafecie łamania Enigmy, którą rozpoczęli Polacy, a następnie przekazali pałeczkę Brytyjczykom, Francuzom, wreszcie Amerykanom. Ale historia ta nie skończyła się na pokonaniu hitlerowskich Niemiec, jej konsekwencją jest rozwój technologii cyfrowej aż do dzisiejszego dnia.
Miasto Poznań wraz z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza na zaprojektowanie i wybudowanie Centrum Szyfrów Enigma przeznaczyły blisko 30 mln zł. Operatorem CSE będzie Centrum Turystyki Kulturowej “TRAKT”. Projekt jest realizowany w ramach Działania 4.4 Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, we współpracy z UAM oraz środowiskami społecznymi popularyzującymi historię polskiej myśli naukowej i technicznej.
op. anka