24 XI br. przedstawiciele inicjatorów złożyli na ręce przewodniczącego Rady Miasta Ganowicza oświadczenie o utworzeniu komitetu obywatelskiego o nazwie „Moratorium na wycinkę drzew”.
Komitet, złożony z przedstawicieli wielu środowisk Miasta, powstał w celu wystąpienia z ustawową formułą “Inicjatywy Uchwałodawczej mieszkańców” w sprawie skutecznego ogłoszenia przez prezydenta Poznania moratorium na wycinkę drzew w pasie ochronnym Miasta. Drzew w “strefie ochronnej Poznania”, otaczającej Miasto pierścieniem szerokości 10km, a dla których rozporządzenie ministra stawia na PIERWSZYM miejscu interes zdrowotny mieszkańców miast.
Nie da się go pogodzić z użytkowaniem rębnym w ramach prowadzonej przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (PGL LP) gospodarki leśnej (tylko w samym Poznaniu PGL LP mają ponad 1200 ha lasów, w których miejscami prowadzona jest intensywna komercyjna wycinka – np. użytek ekologiczny “Darzybór”).
Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza to jeden z najlepszych dostępnych środków, jakimi dysponuje społeczeństwo.
To realizacja idei partycypacji społecznej, realna odpowiedź na demokrację przedstawicielską, która stanowi dominujący wariant w polskim ustroju politycznym, wariantu demokracji, w który odrzuca się bezpośrednie zaangażowania obywateli w proces rządzenia – w tym stanowienia prawa, na rzecz się wykorzystywania wyłącznie przedstawicieli w sprawowaniu rządów, a co nie jest spełnieniem idei najlepszej demokracji.
Procedura wnoszenia projektów uchwał w drodze obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej jest narzędziem przyjaznym dla każdego obywatela, który chciałby zmieniać swoje najbliższe otoczenie.
Należy wspomnieć, że liczne gminy w Polsce nie zagwarantowały swoim mieszkańcom prawa do wystąpienia z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą. Poznań należy do gmin, które wprowadziły tę formę demokracji bezpośredniej do swojego statutu miasta w 2019 r. – UCHWAŁA NR XII/165/VIII/2019 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 28 maja 2019 r. (pierwszym miastem był Toruń w 1991 rok).
Prawo do obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej znajduje swoje źródła przede wszystkim w Konstytucji RP – w pierwszej kolejności to art. 4 Konstytucji, który stanowi, że władza zwierzchnia w Polsce należy do narodu – oraz w nowelizacji ustaw o samorządzie gminnym, powiatowym i województwa, jakie weszły w życie w dniu 31 stycznia 2018. (Dz. U. 2018 poz. 130 – Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, ustawodawca dodał nowy art. 41a do Kodeksu Postępowania Administracyjnego).
Doświadczenia ogólnopolskie wskazują, że umożliwienie mieszkańcom zgłaszania projektów uchwał podnosi jakość działania samorządu terytorialnego, pozwala lepiej poznać potrzeby mieszkańców, wprowadzać w życie ich pomysły i przez to zwiększać poczucie odpowiedzialności za wspólnotę lokalną.
W przypadku Poznania wielkość grupy mieszkańców, która musi podpisać się pod projektem uchwały wynosi co najmniej 300 osób (przed 2018 r. była to szalona liczba 5000 sic!). Komitet Moratorium zaczyna zbieranie podpisów mieszkańców mających czynne prawo wyborcze w Poznaniu.
Wiesław Rygielski